Lúa từ lâu đã trở thành cây lương thực chủ lực của Việt Nam, đóng vai trò thiết yếu trong việc đảm bảo an ninh lương thực quốc gia và gắn bó mật thiết với cuộc sống của nhà nông.
Tuy nhiên, trong bối cảnh hội nhập kinh tế sâu rộng, ngành lúa gạo Việt Nam đang đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng gay gắt từ nhiều quốc gia có thế mạnh về xuất khẩu gạo như Thái Lan, Ấn Độ, Myanmar... Các thị trường quốc tế ngày càng đòi hỏi cao về chất lượng sản phẩm, từ độ chắc mẩy của hạt lúa, độ thơm ngon không bạc bụng, tỷ lệ tấm thấp của gạo, cho đến tính đồng đều và an toàn trong sản xuất.
Để giữ vững vị thế và nâng cao sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế, việc cải thiện chất lượng hạt lúa ngay từ đồng ruộng là nhiệm vụ cấp thiết.
Để vụ mùa đạt năng suất cao, chất lượng gạo tốt, ngoài việc lựa chọn giống phù hợp, quản lý nước và dinh dưỡng hợp lý, bà con cần đặc biệt quan tâm đến giai đoạn trổ và vào hạt – thời kỳ then chốt quyết định trực tiếp đến số lượng hạt chắc trên bông cũng như chất lượng hạt lúa thu hoạch. Đây cũng là giai đoạn cây lúa dễ bị tác động bởi sâu bệnh và điều kiện thời tiết bất lợi. Nếu không chăm sóc đúng cách, tỷ lệ hạt lép tăng cao, làm giảm đáng kể sản lượng và giá trị kinh tế của cả vụ mùa.
Lem lép hạt là tên gọi chung của hiện tượng hạt lúa bị lửng (bên trong có rất ít gạo) hoặc bị lép (bên trong hoàn toàn không có gạo). Khi lúa bị lem lép hạt có thể kèm theo triệu chứng vỏ và hạt gạo bị đổi màu tùy thuộc vào tác nhân gây bệnh. Bệnh lem lép hạt ở lúa không chỉ làm giảm năng suất lúa từ 20% đến trên 70% mà còn làm giảm chất lượng của hạt gạo, gây thiệt hại về kinh tế cho bà con nông dân. Ngoài ra, lúa bị lem lép hạt không thể dùng làm giống.
1. Nguyên nhân và tác hại bệnh lem lép hạt
Bệnh lem lép hạt do nhiều tác nhân khác nhau gây ra, chủ yếu bao gồm:
- Côn trùng chích hút, đặc biệt là nhện gié. Chúng tấn công vào giai đoạn lúa trổ, làm tổn thương bông lúa, tạo điều kiện cho nấm bệnh xâm nhập.
- Nấm và vi khuẩn là nguyên nhân phổ biến nhất. Chúng tấn công trực tiếp vào hoa lúa, gây hiện tượng lép hạt, làm giảm tỷ lệ thụ phấn và chất lượng gạo.
- Điều kiện ngoại cảnh và kỹ thuật canh tác: Những điều kiện nóng ẩm, mưa nhiều, độ ẩm cao trong thời gian lúa trổ; gieo sạ, cấy quá dày; bón phân mất cân đối (đặc biệt là bón thừa đạm) đều tạo môi trường thuận lợi cho bệnh phát sinh và lây lan nhanh chóng.
2. Triệu chứng gây hại
Bệnh lem lép hạt lúa do 13 -14 loài nấm và 3 - 4 loài vi khuẩn gây ra.
Khi bị bệnh, hạt lúa bị lem, gạo không đầy (lửng) và không có gạo bị lép hoàn toàn (lép), vỏ trấu của hạt bệnh có màu xanh nhạt rồi chuyển màu vàng hoặc các vết đốm có màu nâu, nâu sậm hoặc biến đổi từ màu nâu đến lốm đốm đen trên hạt lúa. Các triệu chứng tùy thuộc tác nhân:
- Lem lép do nấm (lép đen): Các nấm gây hại trên hạt có vết màu tím đến tím sậm, màu nâu nhạt đến sậm. Khi độ ẩm không khí cao, bên ngoài các màu sắc này có lớp phấn trắng bao phủ ở trên.
- Lem lép do vi khuẩn (lép vàng): Khi lúa trổ, vỏ trấu mở ra, vi khuẩn sẽ tấn công vào bên trong hạt lúa. Những nhánh gié có hạt lúa nhiễm bệnh không thụ phấn được hạt sẽ bị lép, vỏ trấu không biến màu hoặc có màu vàng, xanh nhạt. Khi hạt vào chắc, các nhánh không bị bệnh, hạt nặng oằn xuống, còn các nhánh bệnh nhẹ hơn đứng thẳng, bà con thường gọi là “bắn máy bay”. Bệnh gây hại một vài nhánh gié của gié lúa, bệnh nặng làm cả gié lúa bị lép. Khi tách vỏ trấu của hạt bị bệnh sẽ thấy phôi nhũ bị thối không vào hạt gạo được.
3. Biện pháp phòng trị
Để phòng ngừa hiệu quả bệnh lem lép hạt, bà con cần áp dụng đồng bộ các biện pháp canh tác và hóa học như sau:
Biện pháp canh tác
- Chọn giống lúa: Sử dụng giống xác nhận, không dùng giống vụ trước bị lem lép gieo sạ lại, đồng thời xử lý hạt giống trước khi gieo nhằm hạn chế mầm bệnh từ đầu vụ.
- Vệ sinh đồng ruộng: tiến hành thu gom, dọn sạch tàn dư rơm rạ và cỏ dại ra khỏi ruộng. khi thu hoạch xong nên cày vùi rơm rạ ngay để diệt mầm bệnh.
- Gieo cấy đúng thời vụ, để tránh lúa trổ gặp mưa gió nhiều; giai đoạn lúa đòng trổ không để ruộng khô hạn.
- Bón phân cân đối, đầy đủ các yếu tố đa lượng, trung lượng và vi lượng; hạn chế bón thừa đạm để tránh gây ra tình trạng dư lá, lợp lá, mềm cây và tăng nguy cơ nhiễm bệnh. Nếu ruộng đang gặp tình trạng dư lá, lợp lá thì bà con có thể xem cách xử lý ngay cách xử lý ngay giải pháp quản lý dư lá, lợp lá do thừa đạm ở vụ Đông Xuân - Hè Thu.
- Quản lý tốt sâu bệnh: Thường xuyên kiểm tra đồng ruộng, chủ động phòng trừ các loại côn trùng chích hút như nhện gié và các bệnh hại khác để bảo vệ bông lúa ngay từ giai đoạn đầu.
Biện pháp hóa học
Được xem là biện pháp hữu hiệu mang lại nhiệu quả cao nhất. Vì vậy, bà con cần chủ động áp dụng giải pháp phòng ngừa kịp thời và hiệu quả bằng cách phối hợp sử dụng bộ đôi sản phẩm Mak Tin Gold 27.8EC + Kaly Trong
Mak Tin Gold 27.8EC là thuốc trừ bệnh nhập từ Ấn Độ, được nhiều nhà nông tin dùng nhờ khả năng phòng trị lem lép hạt cực kỳ hiệu quả. Sử dụng Mak Tin Gold 27.8EC sẽ giúp giảm rõ rệt tỷ lệ hạt lép và đồng thời giữ cho hạt lúa sáng chắc, no đầy.
- Ngăn ngừa mạnh mẽ hiện tượng lem lép hạt, giúp lúa chắc hạt, hạn chế hao hụt sản lượng.
- Dưỡng hạt no tròn, chắc cậy, không lo bạc bụng, giúp hạt vào gạo nhanh và chín đồng đều.
- Hạn chế gãy gạo khi xay xát, góp phần nâng cao giá trị thương phẩm và thu nhập cho bà con.
KALY TRONG Đây là dòng phân bón dạng Nano thế hệ mới, được kết hợp đầy đủ các yếu tố dinh dưỡng, vitamin và khoáng chất cần thiết cho cây lúa.
- Cứng cây, dày lá: Giúp cây lúa cứng chắc hạn chế đổ ngã hơn, tăng khả năng chống chịu trước các yếu tố bất lợi như gió bão và ngập úng.
- Trổ thoát đòng: Hỗ trợ quá trình trổ thoát nhanh và đồng loạt, tạo điều kiện tốt nhất cho lúa vào hạt.
- Vào hạt nhanh, chín chắc tới cậy: Giúp lúa chín đều, hạt no, nặng kí, nâng cao chất lượng sản phẩm cuối cùng.
4. Ưu điểm vượt trội của sản phẩm Mak Tin Gold + Kaly Trong
- Quản lý tốt bệnh hại, nhất là bệnh lem lép hạt
- Dưỡng cây xanh lá, hạt vào gạo nhanh, no, nặng ký
- An toàn cho cây trồng: Không gây cháy lá, hiệu lực kéo dài
- Tăng chất lượng nông sản, tăng năng suất, tăng lợi nhuận
5. Hướng dẫn sử dụng sản phẩm Mak Tin Gold + Kaly Trong
Theo chia sẻ của nhiều nhà nông sau khi sử dụng, cách dùng đơn giản mang lại hiệu quả cao như sau:
- Pha 20–25ml MAK TIN GOLD 27.8EC + 50ml KALY TRONG cho 25 lít nước.
- Phun 2 bình/1 công (1000m²) và phun giai đoạn lúa đỏ đuôi để đạt hiệu quả tối ưu.
Để giúp nhà nông phòng ngừa tốt bệnh lem lép hạt, có thể xem thêm bài “Biện pháp phòng trừ bệnh lem lép hạt lúa” tại đây.
6. Chia sẻ của bà con nông dân
Nhiều bà con đã tin tưởng và sử dụng bộ sản phẩm Mak Tin Gold + Kaly Trong và cho biết:
“Cái hạt nó sáng, dùng xong hạt sáng nổi bật so ruộng kế bên luôn, cái bộ sản phẩm này hay thật. Cái nữa, là lúa gần thu hoạch mà lá vẫn vàng mơ thế này thì mấy cái hạt sát cậy vẫn vô gạo và chắc hạt. Tỷ lệ hạt lem, hạt lép hầu như rất là ít, chưa đến 5%. Tôi thì tâm đắc bộ này quá rồi đó, từ này về sau là dùng luôn. ”
– Anh Hậu, huyện Châu Phú, Tỉnh An Giang
“Phun Mak Tin Gold + Kaly Trong đúng lúa sau khi lúa trổ đều, lúa vào gạo nhanh, không bị lép, gạo xay ra trắng đẹp, thương lái trả giá cao hơn!”
– Chị Lệ, huyện Long Phú, Sóc Trăng
Nhà nông có thể xem thêm những chia sẻ của bà con tại đây.
Bộ đôi sản phẩm được phân phối bởi Tập đoàn MAK – một trong những đơn vị uy tín trong ngành nông nghiệp, với cam kết mang đến cho bà con những sản phẩm chất lượng cao, an toàn và hiệu quả.
Hơn cả việc cung cấp sản phẩm, MAK GROUP luôn đồng hành cùng bà con nông dân trong suốt quá trình canh tác, hỗ trợ kỹ thuật, chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng mùa vụ và phát triển sản xuất bền vững.
7. Kết luận
Ngành nông nghiệp lúa gạo luôn là niềm tự hào của Việt Nam. Để lúa gạo Việt vươn xa, cạnh tranh với các quốc gia mạnh mẽ, bà con nông dân cần có sự đầu tư và chăm sóc đúng cách. Mak Group luôn đồng hành, hỗ trợ bà con nông dân với các giải pháp hiệu quả.
Đối với bệnh lem lép hạt, bộ đôi Mak Tin Gold + Kaly Trong là sự lựa chọn tuyệt vời giúp bảo vệ mùa vụ, tăng năng suất và chất lượng hạt lúa.
Để biết thêm thông tin chi tiết về bộ đôi MAK TIN GOLD 27.8EC + KALY TRONG hoặc các sản phẩm khác của MAK GROUP, quý khách hàng có thể truy cập website hoặc liên hệ trực tiếp qua số điện thoại 1800 9227 – 0813 27 27 27 để được hỗ trợ.
